Pueraria candollei

กวาวเครือขาว กวาวเครือขาวเป็นพืชในตระกูล Leguminosae มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pueraria candollei

• ใช้มาเป็นเวลานานในระบบแพทย์แผนไทย
• บรรเทาอาการที่เกิดจากภาวะขาดฮอร์โมนเอสโทรเจนได้ดีในผู้ป่วยวัยทอง
• ลดภาวะต่าง ๆ ที่เกิดจากการขาดฮอร์โมนเอสโทรเจน เช่น ร้อนวูบวาบ นอนไม่หลับ ช่องคลอดแห้ง, ส่งผลดีต่อระดับไขมันในเลือด และตัวบ่งชี้ภาวะกระดูกพรุน (จากการศึกษาในผู้ป่วยวัยทอง)

• กวาวเครือขาวมีความปลอดภัยในการใช้ ยกเว้นกรณีที่ใช้ขนาดสูงมากๆ (จากการศึกษาความเป็นพิษ ของหัวกวาวเครือขาวในระดับฉับพลัน (acute) กึ่งเรื้อรัง (sub-chronic) และเรื้อรัง (chronic))

• มีสารสำคัญที่ออกฤทธิ์คล้ายเอสโทรเจน (phytoestrogens)

ส่วนประกอบหลัก

1) สารกลุ่มไอโซฟลาโวนอยด์ (isoflavonoids) (พบในปริมาณที่สูง) ได้แก่ * สารพิวราริน (puerarin)

• ไดด์ซิน (daidzin) ที่ลำไส้ใหญ่สารไดด์ชินจะถูกเปลี่ยนเป็น equol โดยแบคทีเรียในลำไส้ใหญ่ ซึ่ง equol นี้มีฤทธิ์เป็นฮอร์โมนเอสโทรเจนที่สูงขึ้น และถูกดูดซึมได้ดีขึ้นเมื่อเทียบกับสารไดด์ซินและสารไดด์ไซน์

• ไดด์ไซน์ (daidzein) สารประกอบไกลโคไซด์ของไดด์ไซน์มีปริมาณค่อนข้างสูงในหัวกวาวเครือขาว

• เจนิสทิน (genistin)

• เจนิสไทน์ (genistein)

2) กลุ่มคูเมสเทรน (coumestrans)

3) กลุ่มโครมีน (chromenes) สารที่ออกฤทธิ์คล้ายเอสโทรเจนความแรงสูง * ไมโรเอสทรอล

• ดีออกซีไมโรเอสทรอล สารที่ออกฤทธิ์คล้ายเอสโทรเจนได้สูงกว่าสารไมโรเอสทรอลถึง 10 เท่า เมื่อถูกย่อยสลายด้วยปฏิกิริยาออกซิเดชันจะเปลี่ยนเป็นสารไมโรเอสทรอล และ ไอโซไมโรเอสทรอล ซึ่งเป็นสารที่เป็นไอโซเมอร์กัน กล่าวคือ เป็นโมเลกุลที่มีสูตรเคมีเหมือนกัน (C20H22O6) น้ำหนักโมเลกุลเท่ากัน (358.39 g.mol) แต่มีโครงสร้างทางเคมีต่างกัน

• ไอโซไมโรเอสทรอล

ที่มา: ภญ.กรชนก อุตมะพงศ์ภญ.ณัฐพร ทองผา และ ภก.อนวัช มิตรประทาน