kut root บักเฮียง Saussurea costus (Flac.) Lipsch. A. lappa Decne. Aucklandia costus Falc. kut มู่เซียง aucklandia costus saussurea
โกฐกระดูก เป็นไม้ขนาดเล็กถึงกลาง จากประเทศจีน
เปลือกราก รสร้อนกลิ่นหอม สรรพคุณ แก้ลมวิงเวียน หน้ามืด ตาลาย ขับลมในลำไส้ แก้โลหิตจาง
โกฐกระดูกเป็นรากแห้งของพืชที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Seussurea lappa C.B. Clarke ในวงศ์ Asteraceae (Compositae) ไม้ล้มลุกอายุหลายปี สูง 1-2 เมตร รากใหญ่ แข็ง แตกแขนงมาก ยาวได้ถึง 60 ซม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 5 ซม กลิ่นหอมฉุน ลำต้นตั้งตรง แข็ง แตกกิ่งน้อย ตอนบนมีขนนุ่มสีน้ำตาล ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงเวียน ใบที่โคนต้นออกเป็นกระจุกรูปสามเหลี่ยม ขนาดใหญ่ ยาว 0.6-1.2 เมตร ขอบใบหยักไม่สม่ำเสมอเเป็นคลื่น แฉกปลายกว้างประมาณ 30 ซม โคนใบแผ่เป็นปียาว ใบตามต้นมีขนาดเล็ก รูปสามเหลี่ยมแกมรูปขอบขนาน กว้าง 17-30 ซม ยาว 20-30 ซม อาจมีโคนใบแผ่เป็นแผ่นบาง ห่อลำต้นไว้บางส่วน ด้านบนมีขนสาก ด้านล่างเกลี้ยง ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น มี 2-5 ช่อ ออกตามปลายกิ่งหรือตามซอกใบ ไม่มีก้านช่อ ช่อย่อยค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 2.5 - 3.7 ซม มีวงใบประดับรูปใบหอก แกมรูปไข่ แข็ง เรียบ ปลายแหลม โค้งลง กลีบเลี้ยงเป็นขน กลีบดอกยาวประมาณ 2 ซม สีม่วงแกมฟ้า โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 แฉก เกสรเพศผู้มี 5 อัน อับเรณูติดกัน ยื่นพ้นหลอดดอก โคนมีรยางค์เป็นพู่ รังไข่ใต้วงกลีบ มี 1 ช่อง แต่ละช่องมีอวุล 1 เม็ด ผล แบบผลแห้งเมล็ดอ่อนแบนโค้ง ยาวประมาณ 8 มม ขอบหนา มีสันตามยาว 2 สัน ปลายแคบลง แพปพัสสีน้ำตาล ยาวประมาณ 1.6 ซม
โกฐกระดูกเป็นพืชเฉพาะถิ่นในหุบเขาของแคว้นกัษมิระ (แคชเมียร์) ของประเทศอินเดีย พบขึ้นตามหุบเขาชื้น ที่สูงจากระดับน้ำทะเล 2500-4000 เมตร ออกดอกระหว่างเดือนกรกฎาคมถึงสิงหาคม เป็นผลระหว่างเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม ปัจจุบันเป็นพืชที่ปลูกในประเทศอินเดีย เนปาล ภูฏาน สาธารณรัฐประชาชนจีน ญี่ปุ่น เกาหลี และ เวียดนาม
โกฐกระดูกเป็นรากแห้งรูปทรงกระบอก ยาว 5-10 ซม เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5-5 ซม ผิวนอกสีน้ำตาลแกมสีเหลืองถึงสีน้ำตาลแกมเทา มีรอยย่นเห็นชัดเจน มีร่องตามยาว ด้านข้างมีรอยแผลราก เนื้อแข็ง หักยาก รอยหักสีน้ำตาลแกมสีเทาถึงสีน้ำตาลเข้ม ชั้นนอกสีเหลืองแกมสีเทาถึงสีเหลืองแกมสีน้ำตาล วงแคมเบียมสีน้ำตาาล มีเส้นตามแนวรัศมี และท่อน้ำมันเป็นจุดสีน้ำตาลกระจายทั่วไป กลิ่นหอมเฉพาะ รสขมเล็กน้อย
โกฐกระดูกมีองค์ประกอบเป็นน้ำมันระเหยง่าย volatile oil ร้อยละ 0.3-3 น้ำมันนี้มีองค์ประกอบหลักเป็นสาร อะโพลทาซีน aplotaxene ราวร้อยละ 20 สารไดไฮโดรคอสทัสแล็กโทน dihydrocostus lactone ราวร้อยละ 15 กรดคอสติก costic acid ราวร้อยละ 14 สารคอสทัสแล็กโทน costus lactone ราวร้อยละ 10 สารคาสทอล castol ร้อยละ 7 เป้นต้น โกฐกระดูกมีน้ำตาลอินูลิน inulin อยู่ราวร้อยละ 18 ของน้ำหนักแห้ง นอกนั้นเป็นสารองค์ประกอบอื่นๆรวมทั้ง แอลคาลอยด์ซอสซูรีน saussurine